Ubezpieczenie OC przewoźnika umownego
Gdy mowa o przewoźniku umownym zazwyczaj ma się na myśli spedytora, który to zawiera ze zleceniodawcą umowę przewozu. Poprzez zawarcie takowej umowy spedytor wstępuje w stosunek umowy przewozu, a ponieważ sam nie dokonuje przewozu, występuje w tejże umowie, jako przewoźnik umowny. Zatem czy przewoźnik drogowy może także wystąpić, jako przewoźnik umowny?
Okazuje się, że dość spora ilość przewoźników zleca wykonanie przewozów podwykonawcom. Zdarza się również, iż przewozy zlecane podwykonawcom stanowią więcej niż połowę przewozów przyjętych przez przewoźnika do wykonania. Zdecydowana część przewoźników całkowicie przechodzi na takie pośrednictwo, czyli spedycję. Najczęściej dyktowane jest to trudną sytuacją gospodarczą, która przejawia się wysokimi kosztami wykonywania przewozów w stosunku do osiąganych za to przychodów oraz istnieniem dużo wygodniejszej formy wykonywania transportu, jaką jest spedycja w obecnym modelu. Jednakże o ile prowadzenie przez przewoźników działalności w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy jest stosunkowo proste, o tyle wprowadzenie do działalności transportowej dodatkowych usług jest już dodatkowym ryzykiem, którego przewoźnicy zazwyczaj nie chcą brać pod uwagę.
Po pierwsze, prawo mówi, że przewoźnik wykonujący transport drogowy w zakresie pośrednictwa przy przewozie musi wykazać odpowiednie uprawnienie do wykonywania takiego rodzaju działalności. Ów uprawnienie nadaje licencja na krajowy transport drogowy wydana przed 15 sierpnia 2013 r. oraz nowa licencja od 15 sierpnia 2013 r. wprowadzona nowelizacją ustawy o transporcie drogowym.Licencje te umożliwiają wykonywanie transportu drogowego także w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Ustawa o transporcie drogowym nakazuje przewoźnikowi posiadanie dodatkowo zabezpieczenia finansowego w wysokości 50 000 euro, natomiast sam fakt prowadzenia działalności w takim zakresie wymaga zgłoszenia tego odpowiedniemu organowi.
Sprawa jest prosta, w sytuacji, gdy dotyczy przewoźników krajowych, którzy posiadają jedynie licencję na krajowy transport drogowy. Licencja, bowiem uprawnia ich do prowadzenia działalności również w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Wszelkie wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy bez odpowiednich uprawnień stanowi poważne naruszenie prawa i może być dla organu kontrolującego podstawą do nałożenia grzywny w wysokości nawet 8 000 zł. za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji.
Sprawa nie jest już taka prosta jak się wydaje, gdy dotyczy przewoźników międzynarodowych posiadających jedynie licencję na transport drogowy międzynarodowy bądź licencję wspólnotową. Co prawda licencja taka uprawnia do wykonywania przewozów międzynarodowych i krajowych, jednakże nie uprawnia do transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Jeśli zatem przewoźnik posiada jedynie licencję na międzynarodowy transport drogowy lub licencję wspólnotową a w rzeczywistości wykonuje także działalność w zakresie pośrednictwa to narusza takim działaniem przepisy ustawy o transporcie drogowym, co również może stanowić podstawę do grzywny w wysokości 8 000 zł.za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji.
Jeszcze gorzej sytuacja się ma u przewoźników wykonujących przewozy zarówno międzynarodowe, jak również krajowe pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, albowiem wykonywanie transportu drogowego takimi samochodami nie wymaga posiadania licencji na wykonywanie transportu drogowego. Analogicznie w sytuacji gdzie przewoźnik nie ma żadnej licencji, nie może wykonywać przewozów pojazdami z przyczepką, jeśli łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów przekracza 3,5 tony. Nie może także wykonywać działalności w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy, ponieważ jedno i drugie wymaga posiadania odpowiedniej licencji. Oczywiście brak stosownych uprawnień może stanowić dla organu kontrolującego podstawę do nałożenia grzywny w wysokości 8 000 zł. za wykonywanie transportu drogowego.
Po drugie, jeśli przewoźnik wykonuje wyłącznie przewozy za pośrednictwem podwykonawców to zgodnie art. 3 konwencji CMR i art. 5 ustawy Prawo Przewozowe ponosi pełną odpowiedzialność za wszelakie szkody powstałe w czasie wykonywania przewozu przez swoich podwykonawców. Odstępstwem od tej zasady jest jedynie zawarcie przez przewoźnika ze swoim zleceniodawcą umowy spedycji, ponieważ ta nie podlegała prawu przewozowemu tylko kodeksowi cywilnemu. Jednakże z doświadczenia można zauważyć, że większość firm spedycyjnych zawiera ze swoimi kontrahentami umowy przewozu, zatem jest to poniekąd standard przy prowadzeniu działalności stricte transportowej.
Po trzecie, zlecanie przewozów podwykonawcom wiąże się z dużym zagrożeniem nie pokrywania szkód z polis OCP przewoźników. Dzieje się tak, ponieważ zdecydowana większość towarzystw ubezpieczeniowych, mimo że udziela ochrony to stosuje w swoich warunkach zapisy narzucające na przewoźników obowiązek wystawiania na nich listów przewozowych. Taki zapis powoduje, iż przewoźnikiem wpisanym do listu przewozowego może być jednie przewoźnik,który zleca przewóz, a nie podwykonawca. Taki stan rzeczy rodzi stosunkowo duże ryzyko, bowiem powszechną praktyką jest wpisywanie do listów przewozowych przewoźników faktycznych, czyli podwykonawców. W takim wypadku, dane przewoźnika zlecającego przewóz nie znajdą się w liście przewozowym i w przypadku powstania szkody w czasie przewozu wykonywanego przez podwykonawcę, ubezpieczalnia łatwo odmówi jej pokrycia z polisy OCP. Co więcej, jeżeli polisa podwykonawcy nie pokryje szkody ze względu na inne wyłączenia, przewoźnik sam będzie musiał pokryć szkodę.Dlatego tak ważnym jest, by w sytuacji, gdy przewoźnik zleca przewozy podwykonawcom, jego polisa OCP zawierała zapis, który zwalnia ubezpieczającego z obowiązku wpisywania go w listy przewozowe oraz umożliwia wpisywanie podwykonawców.
Zagrożenia przewoźników zlecających podwykonawcom przewóz towarów:
- ryzyko poniesienia kary za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji,
- ryzyko poniesienia odpowiedzialności za nienależyte wykonanie przez podwykonawcę umowy przewozu,
- ryzyko pokrywania szkód z własnych środków finansowych w sytuacji, gdy polisa OCP będzie zawierała zapisy pozwalające ubezpieczycielowi na odmówienie odszkodowania.
Podsumowując, powinno się zawsze mieć na uwadze, że przewoźnikiem umownym jest również ten przewoźnik, który realizuje przewozy za pośrednictwem podwykonawców. Ponadto każdy przewoźnik, który decyduje się na prowadzenie działalności w takiej formie powinien liczyć się z różnorakimi konsekwencjami, jakie mogą towarzyszyć ów działalności. Dlatego tak ważne jest prawidłowo wystawiona polisa oc przewoźnika czy też spedytora.
www.TanieUbezpieczenia.com.pl
Artykuł został przygotowany przez TanieUbezpieczenia.com.pl specjalizującej się w sprzedaży ubezpieczeń.