Wielka akcja sprzątania Odry – troska o środowisko naturalne w praktyce

Głównym celem kampanii, którą ekolodzy i wolontariusze przeprowadzają co roku od 2022, jest sprzątanie Odry. W ramach tej ogólnopolskiej inicjatywy, uczestnicy skupiają się na utrzymaniu czystości terenów przybrzeżnych rzeki i jej dna, jednocześnie promując ekologiczne zachowania. W tym roku, program zatytułowany „Akcja Czysta Odra” rozciąga się na dwa miesiące, począwszy od pierwszego dnia kwietnia aż do ostatniego dnia maja.

Organizacja działań na terenie Szczecina spoczywa na barkach Stowarzyszenia Wywrotka. Już teraz zaplanowano pierwsze wydarzenia, które odbędą się w ramach projektu. Krzysztof Sowa ze Stowarzyszenia Wywrotka poinformował, że pierwsze z wielu spotkań w ramach przedsięwzięcia „Czysta Odra” odbędzie się 5 kwietnia 2025 r. w Szczecinie, zaczynając od godziny dziewiątej rano. Będą one prowadzone na różnych lokalizacjach jednocześnie. Udział w wydarzeniu wezmą wędkarze afiliowani przy Polskim Związku Wędkarskim (PZW) Szczecin, strażnicy Społecznej Straży Rybackiej powiatu Szczecin oraz mieszkańcy miasta. Także wojewoda zachodniopomorski Adam Rudawski będzie aktywnie uczestniczył w wydarzeniu.

Po zakończeniu sprzątania przewidziano wspólne ognisko na Dziewokliczu. Podczas trwania akcji uczestnicy posprzątają tereny wzdłuż rzeki należące do Gminy Miasto Szczecin, w tym obszary znajdujące się przy ulicach Eskadrowej, Łozowej, Niklowej, Jarzębinowej, Krygiera, Dobrej Nadziei oraz w rejonie Kanału Parnickiego. Zebrane odpady trafią do specjalnie przygotowanych kontenerów rozmieszczonych na wyznaczonych lokalizacjach: przy ul. Dobrej Nadziei, ul. Niklowej, ul. Krygiera oraz przy Kanale Parnickim (na końcu Kanału Rybnego). Następne wydarzenia zaplanowane są na 12 kwietnia.

Podczas wydarzenia 12 kwietnia, planowane jest sprzątanie za pomocą kajaków jednego z najbardziej zanieczyszczonych odcinków rzeki Płonia, od Kołbacza do Jezierzyc. Jak informuje Krzysztof Sowa, od marca można się zapisywać jako lokalny organizator akcji sprzątania rzeki, a zgłoszenia nadal są przyjmowane.

„Akcja Czysta Odra” jest największym ekologicznym wydarzeniem w Polsce, które od 2022 roku realizowane jest na całej długości Odry, począwszy od jej źródła na czeskich Morawach aż do ujścia do Bałtyku. Co roku wiosną przeprowadzane są około 100 akcji sprzątania drugiej co do wielkości polskiej rzeki, a liczba uczestników wynosi około tysiąca osób. Ze względu na to, że Odra przepływa przez terytorium trzech państw – Polski, Czech i Niemiec – akcje sprzątania odbywają się we wszystkich tych krajach, co sprawia, że „Akcja Czysta Odra” jest niepowtarzalnym międzynarodowym wydarzeniem ekologicznym o niespotykanej skali.

Wspierany jest także projekt Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej „Czysta Odra” na rzecz uznania osobowości prawnej rzeki Odry. Proponowany akt prawny ma na celu lepsze zabezpieczenie rzeki przed zanieczyszczeniami przemysłowymi i komunalnymi. W ramach wydarzeń kwietniowych planuje się zbieranie podpisów pod projektem ustawy. Sprzątanie Odry podczas akcji odbywa się na lądzie (gdzie usuwane są odpady), na wodzie (za pomocą kajaków i SUP-ów) oraz pod wodą (z użyciem magnesu neodymowego czy z udziałem nurków).

Reasumując, Krzysztof Sowa dodaje: „Z roku na rok nasza akcja cieszy się coraz większym powodzeniem. Warto podkreślić, że uczestnictwo w niej to nie tylko sprzątanie, ale także aktywne spędzanie czasu we wspólnej grupie, poznawanie nowych ludzi. Często jest to też związane z pasjami, na przykład z kajakarstwem czy SUPami. Akcja Czysta Odra to połączenie pasji z ekologią, przyjemnego z pożytecznym”.